Το πρωί θυμώνω, το βράδυ απελπίζομαι. Το βράδυ πεισμώνω, το πρωί απογοητεύομαι. Βλέπω τα τέρατα ανέγγιχτα στην τηλεόραση, έτοιμα πάλι να "σώσουν" τη χώρα που κατέστρεψαν, σαν να γεννήθηκαν χθες, σαν να τους ανήκει.
Βλέπω, όμως, κι άλλα τέρατα να μεγαλώνουν δίπλα μου. Μικρά τερατάκια έτοιμα για όλα, έτοιμα να πάρουν τη θέση αυτού που καταδίκαζαν. Έτοιμα να δικαιολογήσουν τα πάντα εις το όνομα του "γενικού καλού".
Έχοντας επίγνωση ότι κάθε φορά που αναφέρεται κανείς σε δασκάλους ζητά ο ίδιος, καθόλου αθώα, να οικειοποιηθεί κάτι από την προσωπικότητά τους και διεκδικεί για τον εαυτό του ένα μέρος από τη γοητεία τους, αναφερόμενος στον Λαοκράτη Βάσση θα προσπαθήσω να αποφύγω αυτόν τον σφετερισμό.
Θα προσεγγίσω λοιπόν «Το Πολιτιστικό μας Αλφαβητάρι», το τελευταίο του βιβλίο, όχι με έναν λόγο τυπικής ανταπόδωσης σε μια προσωπική οφειλή, αλλά ενεργοποιώντας ελπίζω όλα τα κριτικά ανακλαστικά της διαλεκτικής σκέψης που με ανεπανάληπτο τρόπο εκείνος μας δίδαξε στα χρόνια της προπαρασκευής για το πανεπιστήμιο και την ενήλικη ζωή.
Μια πρώτη αλλά κρίσιμη προσημείωση είναι ότι εν προκειμένω το βιβλίο είναι ο άνθρωπος, πράγμα διόλου αυτονόητο για τα συγγραφικά ήθη των καιρών μας.
Οι πολιτικοί κρατούμενοι της Ουρουγουάης δεν μπορούν να μιλούν χωρίς
άδεια, να σφυρίζουν, να χαμογελούν, να τραγουδούν, να βαδίζουν γρήγορα ή
να χαιρετούν άλλον κρατούμενο.
Ούτε μπορούν να ζωγραφίζουν ή να λάμβάνουν ζωγραφιές με εγγύους γυναίκες, ζευγάρια, πεταλούδες, αστέρια ή πουλιά.
Ο Ντιντοσκό Πέρες, δάσκαλος,
που βασανίστηκε και φυλακίστηκε επειδή είχε "ιδεολογικές ιδέες", δέχεται
μια Κυριακή επίσκεψη της κόρης του Μιλάι, πέντε ετών.
Χθες στις 13 Απριλίου του 2015, ο εμβληματικός, αριστερός, Ουρουγουανός λογοτέχνης
Εντουάρντο Γκαλεάνο έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 74 ετών... Εχθρός των
απολυταρχικών καθεστώτων (με το έργο του να απαγορεύεται σε περιπτώσεις
όπως του στρατιωτικού πραξικοπήματος στην Ουρουγουάη το ‘73 και αργότερα
στην Αργεντινή), φίλος του ποδοσφαίρου και της ριζοσπαστικής, ελεύθερης
πλευράς της λατινοαμερικάνικης ιστορίας, θιασώτης του κόσμου «όπου
κάθε νύχτα θα τη ζούμε σαν να ‘ναι η τελευταία και την κάθε μέρα σαν να
‘ναι η πρώτη μας». Με γραφή που συνδυάζει τη
δημοσιογραφία, την πολιτική επιστήμη, την ιστορία και το μυθιστόρημα ο
Γκαλεάνο υπήρξε πραγματικός εκπρόσωπος της ανυπόταχτης Λατινικής
Αμερικής.
Χτές έπινα στο σωρηδόν ενώ ο κύκλος έκλεινε
είχαν χάσει τη ζωή τους
μερικές χιλιάδες παιδιά...
Ίσως τα σκότωσε ο χρόνος.
Μα εγώ συνέχιζα να πίνω
και τ' άλλο βράδυ σωρηδόν
ο κύκλος έκλεινε αργά
μέσα σ΄ένα ατέλειωτο χώρο
από σχήματα, μορφές,
μουσική και θάνατο...
Χάνουμε χρόνο, φίλε, το κατάλαβες;
Τα τριγύρω φτερουγίσματα
είναι ανήσυχα
δεν τ΄ακούει κανείς
δεν τα βλέπει κανείς...
Ο καθένας δήθεν ασχολείται
με τα δικά του.
Μη μπορώντας να μετρήσει
τις ολοφάνερες ελλείψεις
που διαρκώς επαναλαμβάνονται.
Μη μπορώντας να διακρίνει
τη σπειροειδή γραμμή που του ανήκει
ανησυχεί όπως οι άλλοι...
"Διοτίμα μου,
φεύγω αυτοθέλητα. Αφανίζομαι όρθιος, στιβαρός και περήφανος. Ετοίμασα
τούτη την ώρα βήμα- βήμα ολόκληρη τη ζωή μου, που υπήρξε πολλά πράγματα,
αλλά πάνω από όλα εστάθηκε μια προσεκτική μελέτη θανάτου. Τώρα που
ανοίγω τα χέρια μου και μέσα τους συντρίβω τον κόσμο, είμαι κατάφορτος
με αισθήματα επιδοκιμασίας και κατάφασης.
Πεθαίνω υγιής στο σώμα και στο μυαλό, όσο καθαρό είναι το νωπό χιόνι στα
όρη και το επεξεργασμένο γαλάζιο διαμάντι.
Να ζήσεις απλά, σεμνόπρεπα, και τίμια, όπως σε δίδαξα. Να θυμάσαι ότι
έρχουνται χαλεποί καιροί για τις νέες γενεές. Και είναι άδικο και μεγάλο
παράξενο να χαρίζεται τέτοιο το δώρο της ζωής στους ανθρώπους, και οι
πλείστοι να ζούνε μέσα στη ζάλη αυτού του αστείου παραλογισμού.
Η τελευταία μου πράξη έχει το νόημα της διαμαρτύρησης για το κακό που
ετοιμάζουμε εμείς οι ενήλικοι στις αθώες νέες γενεές που έρχουνται.
Ζούμε τη ζωή μας τρώγοντας τις σάρκες τους. Ένα κακό αβυσσαλέο στη φρίκη
του. Η λύπη μου γι' αυτό το έγκλημα με σκοτώνει.
Να φροντίσεις να κλείσεις με τα χέρια σου τα μάτια της γιαγιάς
Πολυτίμης, όταν πεθάνει. Αγάπησα πολλούς ανθρώπους. Αλλά περισσότερο
τρεις. Το φίλο μου Αντώνη Δανασσή, τον αδερφοποιτό μου Δημήτρη
Τρομπούκη, και τον Παναγιώταρο το συγγενή μου, γιο και πατέρα του
Ηρακλή.
Κάποια στοιχεία από το αρχείο μου το κρατά ως ιδιοκτησία ο Ηλίας
Αναγνώστου.
Να αγαπάς τη μανούλα ως την τελευταία της ώρα. Υπήρξε ένας υπέροχος
άνθρωπος για μένα, για σένα, και για τους άλλους. Όμως γεννήθηκε με
μοίρα. Γιατί της ορίστηκε το σπάνιο, να λάβει σύντροφο στη ζωή της όχι
απλά έναν άντρα, αλλά τον ποταμό και τον άνεμο. Το γράμμα του
αποχαιρετισμού που της έγραψα το παίρνω μαζί μου.
Σας αφήνω εσένα, τη μανούλα και το Διγενή, το σπίτι μου δηλαδή, που του
στάθηκα στύλος και στέμμα, Γκέμμα πες, σε υψηλούς βαθμούς ποιότητας και
τάξης. Στην μεγαλύτερη δυνατή αρνητική εντροπία. Να σώζετε αυτή τη
σωφροσύνη και αυτή την τιμή. Θα δοκιμάσω να πορευτώ τον ακριβό θάνατο
του Οιδίποδα. Αν όμως δεν αντέξω να υψωθώ στην ανδρεία που αξιώνει αυτός
ο τρόπος, και ευρεθεί ο νεκρός μου σε τόπο όχι ασφαλή, να φροντίσεις με
τη μανούλα και το Διγενή, να τον κάψετε σε ένα αποτεφρωτήριο της
Ευρώπης.
Έζησα έρημος και ισχυρός.
Λιαντίνης.
Τη μέρα που θα πέσω έδωσα εντολή
να στεφανωθούν οι μορφές
Σολωμού στη Ζάκυνθο κ' Λυκούργου
στη Σπάρτη."
(Αποχαιρετιστήριο γράμμα που άφησε ο Δημήτρης Λιαντίνης στην κόρη του
όταν εξαφανίσθηκε την 1η Ιουνίου 1998) Πηγή: www.lifo.gr
«Το βράδυ της ίδιας μέρας ο Δημήτρης Λιαντίνης αποκάλυψε το μεγάλο μυστικό στη μητέρα του. Μίλησαν για αρκετή ώρα οι δυο τους. Η ίδια μού μετέφερε αποσπάσματα από αυτή τη συνομιλία:
- Μάνα, άκου. Σύντομα θα λάβεις μια μαχαιριά, όχι στην πλάτη, αλλά στην καρδιά. Θέλω να φανείς γενναία, σαν αρχαία Σπαρτιάτισσα, που έχανε το γιο της, αλλά έστεκε περήφανη.
Η μάνα κατάλαβε αμέσως και αντέδρασε: - Όχι, παιδί μου, όχι, εγώ πρέπει να φύγω πρώτη...
Της έπιασε το χέρι: - Μανούλα, ηρέμησε. Νιώθω ότι έχω ζήσει πέντε ζωές. Ήρθε η ώρα να φύγω.
- Παιδί μου, σπλάχνο μου, πάντα πίστευα σε σένα. Ας γίνει αυτό που θέλεις. Τον αγκάλιασε και τον φίλησε. Και εκεί ο Λιαντίνης της είπε τα στερνά του λόγια»...
Καθόταν στην άκρη του δρόμου. Το τοπίο γύρω της άγνωστο, μα
αυτό ήταν συνηθισμένο πια. Το σακίδιο κρεμόταν από το δεξί της μπράτσο, σαν σε
θέση ετοιμότητας, μα της φαινόταν πολύ βαρύ ξαφνικά για να σηκωθεί και να συνεχίσει το δρόμο της.
Στο κάτω κάτω δεν είχε αποφασίσει ακόμη προς τα πού θα ήταν αυτή τη φορά ο
δρόμος της.
Το καλό με τις μοναχικές περιπλανήσεις είναι πως δεν χρειάζεται να
ακολουθήσεις άλλο ρυθμό παρά τον δικό σου. Το κακό είναι πως μερικές φορές ο
ρυθμός σου μπορεί να μην είναι αρκετός για να συνεχίσεις.
Έτσι ήταν από πάντα.
Ένα σακίδιο στην πλάτη και έξω από την πόρτα. Την είχαν συνηθίσει και οι γονείς
και οι φίλοι πια και δεν την έψαχναν απεγνωσμένα τόσο συχνά. Ίσως το είχαν πάρει
απόφαση πως θα κρατούσαν μαζί της επαφή όποτε και αν το ήθελε εκείνη, κάτι που
πολύ πίκραινε τους δικούς της.
Τότε που το χρήμα έρεε... ή -δες το κι αλλιώς- έτσι νόμιζα... Σε κάθε περίπτωση πάντως δεν το μέτραγα... Άλλωστε ποτέ δεν είχα καλή σχέση μαζί του... Η καλή η σχέση ήταν πάντα με τους ανθρώπους...
Μ' αυτούς δηλαδή που αισθάνονται... που χαίρονται, που λυπούνται... και δεν έχουν πρόβλημα να το δείξουν... που δακρύζουν από χαρά, που κλαίνε από πόνο... Χθες λοιπόν ήταν μια τέτοια βραδιά...
Είχε ένα άρωμα από το "άλλοτε", από το γλυκό κι όμορφο "τότε"...
Απ΄αυτό που πέρασε και νομίζεις πως δε γυρνάει...
Κι όμως, ποτέ μη λες ποτέ...
Η απαισιοδοξία είναι που πεθαίνει τελευταία -κι άσε να λένε...
Εκτός κι αν είσαι αποφασισμένος να την ανατρέψεις με την ελπίδα...
Να περάσεις καλά αυτές τις μέρες... κι ας ευχηθούμε...
στα παιδιά να περάσουν ξέγνοιαστα, στους εργαζόμενους και τους ερωτευμένους καλές γιορτές, στους άνεργους και τους συνταξιούχους καλή ξεκούραση και οι καιροί που θάρθουν νάναι καλύτεροι για όλους μας.
"Θα φροντίσουμε εμείς γι αυτό"!
If you missed the train I'm on, you will know that I am gone You can hear the whistle blow a hundred miles A hundred miles, a hundred miles, a hundred miles, a hundred miles You can hear the whistle blow a hundred miles
Not a shirt on my back, not a penny to my name And the land that I once loved is not my own Lord I'm one, Lord I'm two, Lord I'm three, Lord I'm four Lord I'm five hundred miles away from home
A hundred tanks along the square, one man stands and stops them there Someday soon the tide'll turn and I'll be free Well I'll be free, I'll be free, I'll come home to my country Someday soon the tide'll turn and I'll be free
If you missed the train I'm on, you will know that I am gone You can hear the whistle blow a hundred miles Lord I'm one, Lord I'm two, Lord I'm three, Lord I'm four Lord I'm five hundred miles away from home Lord I'm five hundred miles away from home, yea
Well I'll be free, I'll be free, I'll come home to my country Lord I'm five hundred miles away from home You can hear the whistle blow five hundred miles Lord I'm five hundred miles away from home.
«Αγαπάμε την Ελλάδα και το λαό της περισσότερο από τους κατήγορούς μας. Το δείξαμε όταν κινδύνευε η ελευθερία, η ανεξαρτησία και η ακεραιότητά της και ακριβώς αγωνιζόμαστε για να ξημερώσουν στη χώρα μας καλύτερες μέρες χωρίς πείνα και πόλεμο. Για το σκοπό αυτό αγωνιζόμαστε και όταν χρειαστεί θυσιάζουμε και τη ζωή μας. Πιστεύω ότι δικάζοντάς μας σήμερα, δικάζετε τον αγώνα για την ειρήνη, δικάζετε την Ελλάδα».
Νίκος Μπελογιάννης
*** * ***
Στις 30 Μαρτίου του 1952 εκτελείται ο Νίκος Μπελογιάννης. Δικάστηκε και καταδικάστηκε ως κομμουνιστής με την κατηγορία της κατασκοπίας. Ο Μπελογιάννης, γεννήθηκε το 1915 στην Αμαλιάδα και εντάχθηκε στο ΚΚΕ από μικρή ηλικία. Το 1934 συλλαμβάνεται για πρώτη φορά ενώ το 1936 θα καταδικαστεί ερήμην σε δύο χρόνια φυλάκιση για συμμετοχή σε αγροτικές κινητοποιήσεις.
Τον Μάιο του 1938 συλλαμβάνεται εκ νέου και καταδικάζεται σε 5 χρόνια φυλάκιση. Ο Β' παγκόσμιος πόλεμος θα τον βρει στην φυλακή από όπου το Ελληνικό κράτος θα τον παραδώσει στους κατακτητές. Το 1943 θα αποδράσει και θα ενταχθεί στο ΕΑΜ Πελοποννήσου. Το 1950 ο Νίκος Μπελογιάννης φθάνει παράνομα
στην Ελλάδα έτσι ώστε να ανασυντάξει τις οργανώσεις του ΚΚΕ και να διαγράψει τους χαφιέδες. Στις 21 Δεκεμβρίου συλλαμβάνεται και κλείνεται στην φυλακή.
Το κρύο εκείνο
το βράδυ ήταν τσουχτερό. Διαπερνούσε
τοίχους και ψυχές, ειδικά τις ψυχές
όσων -τα 'φερε η μοίρα λένε- δεν είχαν που
να ακουμπήσουν τη θλίψη τους.
Βλέπεις,
η θλίψη και η μοναξιά δεν αντέχονται,
ακόμη κι αν υπάρχουν δίπλα σου άνθρωποι.
Μη σου πω ότι τότε είναι ακόμη πιο
βασανιστική και η θλίψη και η μοναξιά.
Όμως, το να μην
έχεις ένα σπίτι να μένεις, ένα κρεβάτι
να ξαποστάσεις κι έναν άνθρωπο δίπλα
σου να νιώσεις έστω ότι κάποιος αναπνέει
τον ίδιο αέρα με σένα, είναι ανυπόφορο.
Το κρύο εκείνο
το βράδυ ήταν τσουχτερό και έξω από το
κουτούκι της Αδαμαντίας, πίσω από τις
πολυκατοικίες του κεντρικού δρόμου, σ’
ένα υπόγειο στο στενάκι που κατέληγε
σε αδιέξοδο.
Η ρομαντική ατμόσφαιρα του Μπουένος Άιρες, το πάθος του tango, οι
φαρδιές λεωφόροι, τα στενά δρομάκια με τα παλιά σπίτια που οδηγούν σε
μικρές πλατείες με όμορφα ατμοσφαιρικά μαγαζάκια.
Βρίσκομαι στην Calle
Florida. Κεντρικό δρόμο της πόλης που πεζοδρομήθηκε το 1971. Εδώ
ζευγάρια χορευτών αγκαλιάζονται στον ρυθμό του tango που μαγεύει τα
αυτιά και τα μάτια.
Κάθε ταξιδιωτικό φυλλάδιο κάτι παρόμοιο σίγουρα θα γράφει…
Η χορεύτρια κουρασμένη. Ακουμπούσε τα καλλίγραμμα και αξιοζήλευτα
γυμνασμένα πόδια της στο κάγκελο του παρτεριού. Μελαχρινή. Όχι πια τόσο
νέα. Τα κατάμαυρα μαλλιά της πιασμένα σε έναν ολόσφιχτο κότσο χαμηλά στο
κεφάλι της. Κραγιόν κόκκινο κι έντονες μαύρες βλεφαρίδες. Τα ρούχα της
μαύρα, ένα στενό φουστάνι με μικρά στρας κι ένα διχτυωτό καλσόν.
καραγκιοζάκια και τζουτζέδες του αρχηγού σας γλύφτε το πιάτο
να πάει η ζωή πιο κάτω
Μαύρη ζωή μια κατηφόρα
τελειώνει σε μια νεκροφόρα κι'εσείς καρδαμωμένα κτήνη
κοιτάξτε πίσω τι έχει μείνει
Συντρίμμια θρύψαλα και βρώμα
που κάθε χρόνο αλλάζει χρώμα τσαλαπατήστε την αλήθεια
φτιάχνοντας ξένα παραμύθια
Καλοί μου φίλοι χαβαλέδες
και της σφαλιάρας ντενεκέδες δειπνήστε με τους αυλικούς σας
το πτώμα του νεκρού εαυτού σας
*** * ***
Πλήθος ανθρώπων συνέρρευσε χτες στον Ναό της Φανερωμένης στον
Χολαργό, ώστε να «αποχαιρετήσει» τον Βαγγέλη Βέκιο, που έφυγε από τη ζωή
το πρωί της Τρίτης.
Ο Βαγγέλης Βέκιος άλλωστε, με την πορεία του στον
χώρο της μουσικής και των ερτζιανών, είχε κερδίσει πλείστους φίλους και
συνοδοιπόρους.
Άφησε το δικό του στίγμα, όπου και αν εργάστηκε, ενώ
ανέδειξε με τις επιλογές μια σειρά νέων επαγγελματιών σε όλους τους
χώρους.
Συνέδεσε το όνομά του με πολλούς ραδιοφωνικούς σταθμούς, ανάμεσά
τους και τον «105,5 Στο Κόκκινο», του οποίου υπήρξε ιδρυτικό στέλεχος
και επί πολλά χρόνια διευθυντής προγράμματος.
Οι φίλοι του άλλωστε δεν προέρχονταν μόνο από έναν χώρο, γεγονός που
φάνηκε και στη σύνθεση όσων έφτασαν για την τελετή: πολιτικοί, ανάμεσά
τους ο πρωθυπουργός, με τον οποίο τον συνέδεε στενή φιλία, μουσικοί και
άνθρωποι της δισκογραφίας, δημοσιογράφοι και στελέχη μέσων ενημέρωσης,
αλλά και παλιοί συμμαθητές του από τον Χολαργό όπου μεγάλωσε, καθώς και
γείτονές του στην Κερατέα, όπου διέμενε και συνέβαλε τα μέγιστα για να
γιγαντωθεί το τοπικό κίνημα ενάντια στην κατασκευή ΧΥΤΑ.
Αντί στεφάνων, η
οικογένεια του Βαγγέλη Βέκιου επέλεξε να γίνουν δωρεές στον Μη
Κερδοσκοπικό Οργανισμό Ειδικής Μέριμνας και Προστασίας Μητέρας και Παιδιού «Κιβωτός του Κόσμου».
Η ζωή είναι γυναίκα Παλιές μου φιλενάδες που χαθήκαμε, η μια απ’ την άλλη χώρια, κάτι βρήκαμε. Κι εγώ απ’ όσα είδα κι όσα έπαθα, για τη ζωή μονάχα ένα έμαθα. Με τη ζωή δεν κάνει να τα βάζουμε, γιατί η ζωή μας μοιάζει και τής μοιάζουμε. Με κάτι στην ψυχή μας είναι ανάλογη, είναι γλυκιά, και άγρια, και παράλογη. Παλιές μου φιλενάδες, δε βλεπόμαστε, η μια την άλλη όμως τη σκεφτόμαστε. Σε όποιες παραλλήλους κι αν βρισκόσαστε, παλιές μου φιλενάδες, μη φοβόσαστε. Η ζωή είναι γυναίκα, Μάρθα, Ξένια, και Πηγή, η ζωή είναι γυναίκα, σαν γυναίκα αιμορραγεί. Ευανθία, και Αλέκα, η ζωή είναι γυναίκα.
Δακρυσμένα μάτια νυσταγμένοι κήποι όνειρα κομμάτια ας ήτανε να ζω στους μεγάλους δρόμους κάτω απ' τις αφίσες στα χιλιάδες χρώματα ας ήταν να βρεθώ Να 'ταν η καρδιά μου λαμπερό αστέρι να 'ταν η ματιά μου δίκοπο μαχαίρι αστραφτερό σπαθί μες το μεσημέρι αστραφτερό σπαθί μες το μεσημέρι
Ψάχνετε να βρείτε πράγματα που θα σας βοηθήσουν για να ζήσετε μία
τρομερή ζωή; Η καλύτερη πηγή είναι ο Τσαρλς Μπουκόφσκι, ο Αμερικανός
συγγραφέας, ποιητής
και μυθιστοριογράφος, που μοιράστηκε τις
«αφιλτράριστες» απόψεις του για τα πάντα.
1. Μην συμβιβάζεστε
«Ήθελα όλο τον κόσμο ή τίποτα».
Δεν θα έπρεπε να συμβιβάζεστε με τίποτα λιγότερο από αυτό που
απολύτως αξίζετε ή επιθυμείτε. Προσπαθήστε για το καλύτερο και μην
δέχεστε τίποτα άλλο εκτός από αυτό που θα σας ικανοποιήσει πλήρως. Δεν
έχει αξία να παρατήσετε τους στόχους σας απλά και μόνο για να
συμβιβαστείτε για κάτι λιγότερο που θα σας αφήσει να εύχεστε για κάτι
περισσότερο και να ζείτε μέσα στη θλίψη.
2. Αγαπήστε τον εαυτό σας
«Ποτέ δεν γνώρισα κανέναν άλλο άνδρα, ο οποίος θα προτιμούσα να
είμαι. Και ακόμα και αν αυτό είναι μια αυταπάτη, είναι μια τυχερή
αυταπάτη».